Leeuwarden was in 2018 culturele Hoofdstad van Europa. Sindsdien zijn de elf steden van Friesland uitgerust met unieke fonteinen.
Die fonteinen zijn gemaakt door internationale kunstenaars uit elf verschillende landen. De makers zijn niet willekeurig gekozen: er werd gezocht naar een match tussen het werk van de kunstenaar en het karakter en de geschiedenis van de betreffende Elfstedenstad.
Ook wij ontdekten tijdens onze elfstedentocht die fonteinen. We waren er nochtans niet bewust op zoek naar. De één al mooier dan de andere. Een opsomming:
Leeuwarden - ‘Love’ van Jaume Plensa (Spanje). Een mistfontein die bestaat uit twee 7 meter hoge, witte sculpturen van een jongen en een meisje. Deze fontein bezochten we niet. Toch toon ik er een foto van. Die haalde ik van het internet.
Sneek – ‘De Fontein van Fortuna’ - Stephan Balkenhol (Duitsland). Op een gouden bol midden in het water staat een man met een Hoorn des Overvloeds.
Ijlst – ‘De Onsterfelijke Bloemen’ van Shinji Ohmaki (Japan)
Sloten – ‘Kievit’ van Lucy Orta & Jorge Orta (Verenigd Koninkrijk, Argentinië). Toont een meisje dat op de schouders van een man staat. Ze houdt een vogel in haar hand. Onder de voeten van de man vormt een slordige stapel emmers, jerrycans en teilen de basis van de fontein.
Stavoren – ‘de visfontein’ van Mark Dion (Verenigde Staten)
Hindeloopen – ‘Flora & Fauna’ van Shen Yuan (China). Inspiratiebron voor de fontein is de levensboom op het stadswapen, met het hert en de hinde die hem omringen. Deze fontein passeerden we, maar ik maakte er geen foto van (voor mij paste het niet in het idyllische stadsbeeld, vandaar). Ook deze foto vond in op het internet.
Workum – ‘De Woeste Leeuwen’ van Cornelia Parker (Groot-Brittannië). Al eeuwen wordt het stadswapen op ‘De Waag’ van Workum ondersteund door twee leeuwen.
Bolsward – ‘De Vleermuis’ van Johan Creten (België). De trap op de rug nodigt de bezoeker uit om de vleermuis symbolisch te overwinnen. En… om zichzelf te overstijgen.
Harlingen – ‘De Walvis’ van Jennifer Allora & Guillermo Calzadilla (Verenigde Staten, Cuba). Ooit stond Harlingen in het teken van de walvisvangst. Tegenwoordig streven wij er niet meer naar om deze grote en grootse dieren te doden, maar juist om ze van de dood te redden. Vooral nu ze om onduidelijke redenen steeds vaker in ondiepe wateren stranden. De fontein van Harlingen is een levensechte potvis. Hij ligt als verdwaald bij de Zuiderpier, maar af en toe verraadt zijn krachtige waterstraal dat hij wel degelijk in leven is. Zo getuigt ‘De Walvis’ van de enorme invloed die de mens heeft op alles wat leeft in de zee.
Franeker – ‘De Oortwolk’ van Jean-Michel Othoniel (Frankrijk). De fontein is een ode aan de wereldberoemde, in Franeker geboren astronoom Jan Hendrik Oort. Zijn aanname dat zich rondom ons zonnestelsel een ‘wolk’ van miljarden komeetachtige objecten beweegt, betekende een doorbraak in de astronomie.
Dokkum – ‘De Ijsfontein’ van Birthe Leemeijer (Nederland). De IJsfontein is een speelbal van de elementen en geen dag hetzelfde. IJs tekent patronen op de koperen huid van de sculptuur. De mate waarin de fontein ijslagen vormt of niet, is afhankelijk van de zon, luchtvochtigheid, temperatuur, wind en neerslag. Energie voor de IJsfontein wordt opgewekt door zonnepanelen.